Pişmiş Kale Hakkında
Pişmiş Kale, Eskişehir'in Han ilçesi sınırlarında yer alır ve eski görkemli haliyle Kral yolunda önemli bir gözlem noktası olarak hizmet vermiştir. "Pişmiş Kale" adı, büyük bir yangın sonucu kalenin yandığı ve taşların pişmiş benzeri bir görüntü kazanmasından kaynaklanmaktadır. M.Ö. 1200 - M.S. 700 yılları arasında hüküm süren Frygya döneminde inşa edildiğine inanılan bu kale, önemli araştırmaların konusu olmuştur.
Tarihçe
Pişmiş Kale, 19. yüzyılda batılı araştırmacılar Leake, Laborde, Texier, Barth, Mordtmann ve Radet tarafından keşfedilerek yayınlanan çalışmalarda ifade edilmiştir. İlk kazılar 1939 yılında Perrot tarafından başlatılmıştır. Ancak savaş nedeniyle kazılar tamamlanamamıştır. Bu kazılar sırasında, kalenin doğu köşesinde bir alan açılmış ve yüzeysel incelemeler yapılmıştır. 1946-58 yılları arasında Haspels önderliğinde gerçekleştirilen yüzey araştırmalarında kale hakkında daha fazla bilgi edinilmiştir.
Mimari ve Yapısal Özellikler
Pişmiş Kale'nin ana bölümü doğu yönünde bir tepenin zirvesinde yer alır ve bu bölüm doğada bulunan kayalardan oluşturulmuş duvarlarla sınırlanmıştır. İçerisinde düzensiz büyük taşlar ve harç kullanılarak inşa edilmiş yapılar bulunmaktadır. Bu bölümde az çok yıkık duvarlarıyla çevrili dikdörtgen bir alan bulunmaktadır. Kaleye ulaşmak için yürüyüş yolu, kayalar arasından geçmektedir. En yüksek kesiminde bir akropol olarak planlandığı düşünülen bu set, Midas Şehri'ndeki gibi görünmektedir. Dağa oyulmuş merdivenler yardımıyla, tepe ile vadi arasında yiyecek taşıma gibi faaliyetler gerçekleştirilebiliyordu.
Koruma, Belgeler ve Arşiv Niteliği
Pişmiş Kale, tarihi ve kültürel önemi nedeniyle Türkiye Kültür Portalı tarafından belgelendirilmiş ve koruma altına alınmıştır. Kale hakkında yapılan kazılar ve araştırmalar sonucu elde edilen bilgiler, çeşitli akademik yayınlarda ve araştırma çalışmalarında yer almıştır. Yine aynı şekilde, UNESCO ve ICOM gibi uluslararası kuruluşlar da Pişmiş Kale'nin korunmasında etkin rol oynamıştır.
Kültürel ve Kurumsal Bağlam
Pişmiş Kale, hükümet tarafından koruma altına alınmış bir kültürel miras alanıdır ve ülkenin kültürel tarihinde önemli bir yer tutar. Frigya dönemine ait bu kalenin, arkeolojik araştırmaların odak noktası olması, Türkiye'deki antik dönem tarihinin anlaşılmasına önemli katkılar sağlamıştır.
Şehrin Kültürel Mirasındaki Önemi
Pişmiş Kale, Eskişehir ilinin kırsalındaki Han ilçesinin tarihine ve kültürel mirasına büyük katkı sağlamıştır. Bu antik kalenin varlığı, Eskişehir'in tarihsel ve kültürel yapısının bir parçasıdır. Ayrıca, Osmanlı dönemine kadar kullanıldığına dair bulunan seramik parçaları, kale ve çevresinin uzun bir dönem boyunca yerleşim yeri olduğunu göstermektedir.
